Tenekeci Ali, yoğurtçu Ömer ile kurulan Türkiye’nin ilk sivil bandosunda 100'üncü yıl telaşı

BURSA’nın Mudanya ilçesinde mübadeleden bir yıl sonra 1924 yılında, Rumlar, ilçeden ayrılmadan önce, Ortodoks Kilisesi'nde ayin yaparken kullandıkları enstrümanları, 'Belki geri döneriz' düşüncesiyle bohçalayıp, okulun bahçesindeki sarnıca sakladı. Okul bahçesinde oynayan çocuklar tarafından bulunan kilise enstrümanları ile Türkiye'nin ilk sivil bandosu olan Mudanya Bandosu kuruldu. O dönem esnafı tenekeci Ali, yoğurtçu Ömer, ayakkabıcı Muarrem’den oluşan ekiple kurulan bando, 100’üncü yılını kutlama hazırlanıyor. Yaşları 17 ile 73 arasında değişen, 30 kişilik ekibin repertuvarında ise 150 parça bulunuyor.
Türkiye’nin ilk sivil bandosu olan Mudanya Bandosu, 11 Ekim 1922 yılında Mudanya Mütarekesi'nin imzalanması ve Lozan’a giden yolun açılması sonucu, 30 Ocak 1923’te imzalanan mübadeleden bir sene sonra kuruldu. Bursa'nın Mudanya ilçesinde imzalanan Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın ardından, mübadele ile birlikte ilçeyi terk eden Rum nüfus, ‘Belki tekrar geri döneriz’ umuduyla, şu anda Uğur Mumcu Kültür Merkezi'nin içerisinde bulunan, Ortodoks kilisesinde ayin yaparken kullandıkları enstrümanları ilçede bıraktı. Bohçalara sarılıp, Şükrü Çavuş Okulu'nun bahçesindeki sarnıca saklanan enstrümanlar, Parga ve Yanya'dan gelen ve Rumların boşalttıkları evlere yerleşen ailelerin çocukları tarafından oyun oynarken bulunarak, dönemin Belediye Başkanı Hafız Galip Bey’e teslim edildi. Belediye başkanının, Halk Evi Reisi Rıfkı Gürman’a verdiği enstrümanları ile Türkiye'nin ilk sivil bandosu kuruldu. İlçede yaptıkları mesleklerle tanınan esnaftan oluşan bando takımının başına ise İstanbul Fatih İtfaiye Bando Şefi Ahmet Ergümen getirildi.
HALK EVLERİNİN KAPATILMASIYLA ÇALIŞMALARINA 3 YIL ARA VERDİ
O dönem, basoda ayakkabıcı Muarrem, altoda tenekeci Ali, davulda terzi Hasan, klarnette saatçi Celal, baritonda yoğurtçu Ömer, tenorda eczacı Mehmet Efendi, trampette elektrikçi Fevzi, zilde boyacı Muharrem’in yer aldığı bando takımı, 1947 yılında Halk Evleri'nin kapatılmasıyla kısa süre çalışmalarına ara vermek zorunda kaldı. Bando takımı, 3 yıl sonra, dönemin Belediye Başkanı Adnan Hancıoğlu'nun, şef İbrahim Ünsal'ı getirmesiyle tekrar müziğe döndü. O yıldan beri çalışmalarını sürdüren bandoda şimdilerde şoförler, fabrika işçileri, güvenlik görevlileri, emekliler, lise ve üniversite öğrencileri ile mühendislerden oluşan, yaşları 17 ile 73 arasında değişen 30 kişi yer alıyor.
2024 YILINDA 100’ÜNCÜ YAŞINI KUTLAYACAK
Haftanın bir günü prova yapıp, davet edildikleri etkinliklere katılan bandonun repertuvarında 150 parça bulunduğunu ve Türkiye’nin ilk sivil bandosunun, önümüzdeki yıl 100’üncü yaşını kutlayacağını söyleyen, Mudanya Bandosu Dernek Başkanı ve Şefi Samet Yerlikaya, “Bandomuz 1924 yılında Rum vatandaşların, Mudanya’nın kurtuluşundan sonra kilisede bırakıp, ülkeyi terk ettikleri enstrümanlarla kurulmuş bir bandodur. Bandomuzun bünyesinde şu an şoför, terzi, emekli, fabrikada mühendis ve öğrenci olmak üzere 30’a yakın personelimiz mevcuttur. Bazı göreve katılan arkadaşlar cüzi miktarda ücret almaktadırlar. Bandomuz ilk kurulduğunda, davul ve basta elektrikçi Ömer, trompette Muharrem, tenorda elektrikçi Çetin gibi, gençlerle kurulmuştur. Seneye 100’üncü yıl dönümümüzü kutlayacağız. Repertuvarımızda, 150'ye yakın parça bulunmaktadır” dedi.
BANDODA GÖREV ALMADIĞI ZAMAN TAKSİ ŞOFÖRLÜĞÜ YAPIYOR
Bando takımında flüt ve pikolo çalan Sabit Güler, "9 yıldır görev yaptığım Mudanya Bandosu benim önceliğim. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk sivil bandosu olduğu için, manevi değeri benden çok fazla. Taksi şoförlüğü yaparak geçimimi sağlıyorum. Flüt ve pikolo çaldığım bando takımımda gençleri yetiştirmeye çalışıyorum. Buradan büyük keyif alıyorum" diye konuştu.
Bando takımının en yaşlı üyesi olan Cengiz Altınışık (73) ise 59 yıldır bandoda görev yaptığını belirterek, “150'ye yakın parça çalıyoruz. Boş zamanlarımı burada geçiyorum” dedi. ()