Suriyeli krizi günden güne büyüyor

Gaziantep’te kiminle konuşsanız, kenti adeta kuşatan ve kamplar dışında 3 yılda gelip şehre yayılan 200 binin üzerindeki Suriyeli göçmenlerden şikayetler sıralanıyor. Özellikle daha yoksul semtler arasında olan Ünaldı, Düztepe ve Hacı Baba gibi mahallelerde Suriyeliler adeta istenmeyen misafir durumunda. Ünaldı’daki cinayetin ardından başlayan tedirginlik, korkuları da beraberinde getiriyor. Şehir, hem kimliğini korumak hem de Suriyeli göçmenlerle bir arada barış içinde yaşamak için büyük bir mücadele veriyor.

Göreve başlar başlamaz Suriyeli göçmenler meselesini kucağında bulan Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, Suriyelilerin neden olduğu cinayeti, evsahibi - kiracı ilişkisi açısından ele alıp, bunu “akli bir olay” olarak nitelerken asıl büyük fotoğrafa bakılması ge-reğine dikkat çekti. Asıl sorunun, şehir içinde kendi başına yaşamakta zorlanan Suriyeli gruplara karşı oluşan tepkilerden kay-naklandığını belirten Şahin, bunlardan 25-35 bininin Islahiye’de yapılacak yeni kamplara gönderileceğini söyledi.  

2 ay önce Gaziantep Ticaret Odası’nın öncülüğünde farklı alanlarda çalışan 10’a yakın sivil toplum örgütünün de katılımıyla yapılan bir çalıştayla ortaya çıkan Suriyeli göçmenlerle ilgili “Ortak Akıl Raporu”ndaki sonuçları değerlen-diren Şahin, kısa, orta ve uzun vadeli yol haritasını uygula-maya başladıklarını da söylerken, şöyle konuştu: “Raporda eğitim, sağlık, güvenlik ve ekonomi alanlarında alınacak tedbirleri ve çözüm yolları anlatılıyor. Bu mesele kolay değil. Doğu ve Güneydoğu’nun diğer illerinden gelen göçlerle uğraşırken, son 3 yılda kayıtlı ve kayıtsız 200 binin üzerinde Suriyeli insan da başka şehirlere gitmeyip buraya geldi. Şehir içinde şehir oluştu. Hazıra dağ dayanmaz.”      

Şahin’in sözünü ettiği rapor mayıs ayında yayınlandı. Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Eyüp Bartık, raporun hükümet yetkilileri ve diğer ilgili birimlere de gönderildiğini belirtirken, “Bizler elimizden gelen her şeyi yapıyoruz ancak devletin önemli desteğine de ihtiyacımız var” dedi.

Eğitim, sağlık, ekonomi ve güvenlik alanlarını kapsayan raporda öncelikle gelen Suriyeliler’in sınırda mutlaka kayıt altına alınması gereğine dikkat çekilirken, güvenlik anlamındaki önemli noktalar şöyle sıralanıyor:

*Güvenlikle ilgili en önemli nokta, Gaziantep’in radikal unsurların merkezi olmasından özellikle kaçınılması ve bu yönde kendi kontrol ve baskı mekanizmalarını kullanması gerektiğidir.

*Gaziantep’te Suriyeli muhaliflerin oluşturduğu geçici hükümet kurma çalışmaları devam ederken, yaşanan en büyük tedirginlik, bu oluşum ile birlikte şehrin hedef olma riskidir. Bu kapsamda ülke olarak izlenen politikalarda bu hususun özellikle değerlendiriliyor olması en büyük temennimizdir.

Raporun sonuç bölümünde şu tespitler yer alıyor:

*Kaçak akaryakıt nedeniyle satışlarda %30’a varan oranlarda düşüş mevcut.

*Suriyeliler’in gelişi ile konut fiyat ve kiraları hızla arttı. %8,8 enflasyon ile ülke ortalaması olan % 7.4’ün üzerine çıktı.

*Gaziantep’in Suriye’ye ihracatı 2010 yılında 133 milyon dolar iken 2013’te 278 milyon dolar oldu.

*Gaziantep’te 5000’den fazla Suriye plakalı araç bulunmakta. Bu araçlar kayıt altına alınmalı.

Kilis'te Fatih Sultan Mehmet Mahallesi Kesmelik Caddesi'nde dün gece saatlerinde mahalle sakinleri ile Suriyeliler arasında çocuk yüzünden tartışma çıktı. Kısa sürede tartışma kavgaya dönüştü.

Mahalle sakinleri, Suriyeliler’in oturduğu evleri taş yağmuruna tutunca güvenlik güçleri zırhlı araçların desteğiyle kalabalığı dağıtmaya çalıştı. Halkı tahrik ettikleri iddiasıyla 2 kişi gözaltına alınırken polis, AFAD ile irtibata geçerek Suriyeliler’in tahliyesini istedi.

İl Afet ve Acil Durum Müdürü İlhami Akgül de olay yerine gelerek 12 Suriyeli ailenin sağlanan araçlarla başka yere naklini sağladı.

Gaziantep’te bir ev sahibinin Suriyeli kiracısı tarafından öldürülmesinin ardından protestolarla başlayan gerginlik üzerine, kampa gönderil-mek istemeyen Suriyeliler, başka kentlere gitmeye başladı. Yoğun olarak çarşamba gününden itibaren Şehirlerarası Otobüs Terminaline gelen Suriyeliler, başta İstanbul olmak üzere, İzmir, Ankara, Konya, Kayseri gibi şehirlere gidiyor. Son günlerde büyük yoğunluk yaşadıkla-rını söyleyen otobüs firması görev-lileri, günde 12-13 otobüs dolusu Suriyeli’nin Gaziantep'i terk ettiğini söyledi. Sığınmacıların öncelikle İstan-bul ve İzmir'i tercih ettiğini söyleyen görevliler, otogardan hareket eden otobüsteki yolcuların 4'te 3'nü Suriyeliler’in oluşturduğunu ifade etti.

Türkiye Arapları Derneği Başkanı Şükrü Kırboğa, Türkiye’de yaşayan Suriyeli mültecilerin sorunlarının çözülmesi konusunda “Suriye Geçici Hükümeti”nin harekete geçmesi gerektiğini söyledi. Suriyeli mülteciler konusunda her şeyi Türkiye hükümeti, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’na (AFAD) bırakmanın doğru olmadığını söyleyen Kırboğa, “Bakın Arap’ım. Ama Suriye’den gelen o insanların kültürleri benden farklı. Ben bu ülkenin kültürüne sahibim. Ama Suriye Geçici Hükümeti ve Suriye Ulusal Konseyi bu insanları daha iyi anlar. Bu iki kurumun üyeleri bu mültecilerin dilini kültürünü daha iyi bildiği için her yerde beraber olmaları gerekir” dedi.