Türkiye ile Almanya arasında denizaltı krizi

Taraf gazetesinin haberine göre, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nın Cumhuriyet tarihindeki en büyük ihalesi olan denizaltı filosunun yenilenmesine yönelik projede, gecikme krizi çıktı. Yaklaşık beş yıl önce 2.5 milyar euro bedelle Almanya’ya verilen 6 deniz altı yapımı ihalesinde, ilk denizaltının 2015 yılında teslim edilmesi gerekiyordu. Ancak, 2015 yılında teslim edilmesi gereken deniz altının daha inşasının bile başlamadığı belirlendi. Bunun üzerine, Almanya’ya yaptırım uygulanması gündeme geldi fakat yaptırım kararından da vazgeçildi. Bu gelişmeler üzerine Ankara’da, denizaltılarla ilgili olarak “Türkiye’nin, Almanya’nın elindeki tapeler” nedeniyle, denizaltı konusundaki gecikmeden dolayı sesini çıkaramadığı iddiaları ortaya atıldı. Denizaltı projesinin ilginç hikayesi şöyle:

Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarihinin en büyük ihalesi olan, yeni nesil deniz altı alım ihalesi yaklaşık beş yıl önce Almanya’ya verildi. İngiltere, Fransa gibi ülkeleri geride bırakan Almanya ile sözleşme imzalandı. Alman HDW firması ile yapılan anlaşmaya göre, 2.5 milyar euroluk bedel karşılığında Almanya’dan 6 adet deniz altı alınacak. Sözleşme, ilk denizaltının yapımına 2011 yılında başlanmasını ve 2015 yılında da teslim edilmesini öngörüyor.

2014 yılının son çeyreğine girilmesi ile birlikte, gözler denizaltılara çevrildi. Ve 2015 yılında ilk denizaltının devir teslimi için hazırlıklar yapılmaya başlandı. Ancak, Almanya’dan kötü haber geldi. Teknik sebeplerle, deniz altının tamamlanamadığı belirtildi. Türk teknik ekibinin yaptığı araştırmada ise, 2015’te teslim edilmesi gereken denizaltının tam anlamıyla inşasının bile başlamadığı tespit edildi. Sözleşmeye göre, Ankara’nın ise 2011’den bu yana deniz altının ön ödemelerini gerçekleştirdiği belirtildi. İlk denizaltı için ne kadar ücret ödendiği ise tam olarak bilinmiyor.

Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nın en büyük ihaleleri arasında yer alan denizaltıları yenileme projesinde, daha ilk denizaltının tesliminde sıkıntı çıkması, Ankara’da sinirlerin gerilmesine yol açtı. Bu kapsamda, Almanya’ya yaptırım uygulanması da gündeme geldi. Ancak, denizaltının teslim süresinin dolmasına kadar bu yaptırım kararının askıya alınması öngörüldü.

Denizaltının, sözleşmede yer alan süre içinde teslim edilmemesi, Ankara’da birçok iddianın da kapısını araladı. Ankara kulislerinde, AKP Hükümeti’nin, Almanya’nın elindeki dinleme tapeleri nedeniyle, bu ülkeye bir baskı uygulayamadığı konuşuluyor. Denizaltı projesinin Almanya’ya verilmesi sırasında da, aynı yönde iddialar ortaya atılmıştı. Söz konusu dönemde Deniz Feneri dosyası nedeniyle ihalenin Almanya’ya verildiği iddiası gündeme gelmiş ancak bu yöndeki iddialar hükümet üyeleri tarafından yalanlanmıştı. Geçen aylarda ise Almanya istihbarat servisi BND’nin yıllardır Türkiye’nin yöneticilerini dinlediği ortaya çıkmış ve bu yöndeki iddialar Alman yetkililer tarafından da doğrulanmıştı. Bu iddialara Türk hükümetinin tepki göstermemesi ise kamuoyunda tartışma konusu olmuştu.